73 652 მომხმარებელს რეფინანსირების განაკვეთზე მიბმულ სესხებზე საპროცენტო განაკვეთი შეუმცირდება
საზოგადოება და ბანკებმა ცვლად საპროცენტო განაკვეთზე მიბმული სესხები მიმოიხილა. 2019 წლის 1 თებერვლის მდგომარეობით ცვლად საპროცენტო განაკვეთზე მიბმული 73 652 სესხია გაცემული. მათი აბსოლუტური უმრავლესობა რეფინანსირების განაკვეთზეა მიბმული. შესაბამისად მსესხებლებს საპროცენტო განაკვეთი 25 საბაზისო პუნქტით 6.5%-მდე შეუმცირდათ. დღესდღეობით ცვლად საპროცენტო განაკვეთზე მიბმული 3536 მლნ ლარის მოცულობის სესხია გაცემული.
1 იანვრიდან 1 თებერვლამდე გაცემული სესხების რაოდენობა გაიზარდა 907-ით, ხოლო მთლიანი პორტფელი - 3504.3 მილიონიდან 3536 მილიონ ლარამდე.
73652 ხელშეკრულებიდან 20414 სამომხმარებლო ტიპის სესხია, მოცულობა კი 376.3 მილიონი ლარი. ლარში გაცემული სამომხმარებლო სესხების საშუალო შეწონილმა საპროცენტო განაკვეთმა 1 თებერვლის მდგომარეობთ 15.8% შეადგინა.
რაოდენობრივად პირველ ადგილზეა უძრავი ქონებით უზრუნველყოფილი სესხები. რეფინანსირების განაკვეთზე 1 თებერვლის მონაცემებით 26330 სესხია მიბმული, საშუალოდ 11.4%-ში. მთლიანი პორტფელი კი 1045.7 მილიონი ლარია.
23248 ხელშეკრულებაა გაფორმებული ბიზნეს სესხების გასაცემად. მთლიანი პორტფელი 1881.65 მილიონი ლარია. აქედან მცირე და საშუალო ბიზნესის დასაფინანსებლად ბანკებმა 662.7 მილიონი ლარი გასცეს, საშუალოდ 15%-ში. ხოლო მსხვილი ბიზნესი კი 1 თებერვლის მონაცემებით 1219 მილიონი ლარით დააკრედიტეს, საშუალო შეწონილ 10.6%-ში.
ყველაზე მცირე რაოდენობით გაცემულია რეფინანსირების განაკვეთზე მიბმული ავტოსესხი. სულ 1 თებერვლის მონაცემებით 888 ხელშეკრულებაა გაფორმებული. 15,893 ათასი ლარი ბანკებმა საშუალოდ 16.4%-ში გაასესხეს.
ასევე გაცემულია 2594 ცვლად საპროცენტო განაკვეთზე მიბმული სესხი, რომელთა კონკრეტული მიზნობრიობა უცნობია. ამ სესხების მთლიანი მოცულობა 54.2 მილიონი ლარია.
ცვლად საპროცენტო განაკვეთზე მიბმული სესხები 1 თებერვლის მდგომარეობით ლარში გაცემული მთლიანი საკრედიტო პორტფელის 31.29%-ია. მათ შორის ყველაზე მეტია ბიზნეს სესხი, ხოლო ყველაზე დაბალი საპროცენტო განაკვეთი იპოთეკურ სესხებზეა.
წინა წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით ცვლად საპროცენტო განაკვეთზე მიბმული სესხების პორტფელი გაზრდილია 1543.6 მილიონი ლარით, ხოლო საპროცენტო განაკვეთები საშუალოდ 12.9%-დან 11.5%-მდეა შემცირებული.
„საზოგადოება და ბანკების“ აზრით, ინფლაციის დაბალი დონის, გაცვლითი კურსის მეტ-ნაკლებად სტაბილურობის და ექსპორტის მაჩვენებლის ზრდის ტენდენციის პირობებში რეფინანსირების განაკვეთის შემცირება მოსალოდნელი იყო. თებერვალში წლიურმა ინფლაციამ 2.3% შეადგინა, რაც მიზნობრივ მაჩვენებელს (3%) ჩამოუვარდება. 2019 წლის წინასწარი მონაცემებით, იანვარ-თებერვალში ექსპორტის მოცულობა წინა წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით გაიზარდა 13.2%-ით და 505 მლნ აშშ დოლარი შეადგინა.
ასევე აღსანიშნავია, რომ ახალი საბანკო რეგულაციებიდან გამომდინარე, შენელებულია საბანკო აქტივობა (შემცირებულია როგორც სესხები, ასევე დეპოზიტები და აქტივები). 2019 წლის იანვარში შენელდა რეფინანსირების განაკვეთზე მიბმული სესხების პორტფელის ზრდის ტემპიც და 0.9% შეადგინა, მაშინ როდესაც ანალოგიური მაჩვენებელი 2018 წელს 3.5% იყო (წლიური საშუალო მაჩვენებელი კი 5%-ს აღემატებოდა). სესხებზე ხელმისაწვდომობის შეზღუდვამ ეკონომიკური ზრდის ტემპის შენელების მოლოდინი გააჩინა, შესაბამისად მარეგულირებელს მოუწია მონეტარული პოლიტიკის შერბილება. აღნიშნულიდან გამომდინარე, საზოგადოება და ბანკები მიიჩნევს, რომ სხვა თანაბარ პირობებში, მომავალში მიზანშეწონილია რეფინანსირების განაკვეთის კვლავ შემცირება, რათა არ მოხდეს საბანკო სექტორის აქტივობის შენელება და მოსახლეობას გაეზარდოს ფინანსებზე წვდომა.